IC50Yi1pbWFnZXtwb3NpdGlvbjpyZWxhdGl2ZTt0cmFuc2l0aW9uOnRyYW5zZm9ybSAwLjI1cyBlYXNlfS53cC1ibG9jay1pbWFnZSAudGItaW1hZ2UuYWxpZ25jZW50ZXJ7bWFyZ2luLWxlZnQ6YXV0bzttYXJnaW4tcmlnaHQ6YXV0b30udGItaW1hZ2UgaW1ne21heC13aWR0aDoxMDAlO2hlaWdodDphdXRvO3dpZHRoOmF1dG87dHJhbnNpdGlvbjp0cmFuc2Zvcm0gMC4yNXMgZWFzZX0udGItaW1hZ2UgLnRiLWltYWdlLWNhcHRpb24tZml0LXRvLWltYWdle2Rpc3BsYXk6dGFibGV9LnRiLWltYWdlIC50Yi1pbWFnZS1jYXB0aW9uLWZpdC10by1pbWFnZSAudGItaW1hZ2UtY2FwdGlvbntkaXNwbGF5OnRhYmxlLWNhcHRpb247Y2FwdGlvbi1zaWRlOmJvdHRvbX0gLndwLWJsb2NrLWltYWdlLnRiLWltYWdlW2RhdGEtdG9vbHNldC1ibG9ja3MtaW1hZ2U9IjQxYzg2ZWYyNjVlZjAyY2U4YTJlNGFmM2U0ZTQ3NGZkIl0geyBtYXgtd2lkdGg6IDEwMCU7IH0gLnRiLWdyaWQsLnRiLWdyaWQ+LmJsb2NrLWVkaXRvci1pbm5lci1ibG9ja3M+LmJsb2NrLWVkaXRvci1ibG9jay1saXN0X19sYXlvdXR7ZGlzcGxheTpncmlkO2dyaWQtcm93LWdhcDoyNXB4O2dyaWQtY29sdW1uLWdhcDoyNXB4fS50Yi1ncmlkLWl0ZW17YmFja2dyb3VuZDojZDM4YTAzO3BhZGRpbmc6MzBweH0udGItZ3JpZC1jb2x1bW57ZmxleC13cmFwOndyYXB9LnRiLWdyaWQtY29sdW1uPip7d2lkdGg6MTAwJX0udGItZ3JpZC1jb2x1bW4udGItZ3JpZC1hbGlnbi10b3B7d2lkdGg6MTAwJTtkaXNwbGF5OmZsZXg7YWxpZ24tY29udGVudDpmbGV4LXN0YXJ0fS50Yi1ncmlkLWNvbHVtbi50Yi1ncmlkLWFsaWduLWNlbnRlcnt3aWR0aDoxMDAlO2Rpc3BsYXk6ZmxleDthbGlnbi1jb250ZW50OmNlbnRlcn0udGItZ3JpZC1jb2x1bW4udGItZ3JpZC1hbGlnbi1ib3R0b217d2lkdGg6MTAwJTtkaXNwbGF5OmZsZXg7YWxpZ24tY29udGVudDpmbGV4LWVuZH1AbWVkaWEgb25seSBzY3JlZW4gYW5kIChtYXgtd2lkdGg6IDc4MXB4KSB7ICAudGItaW1hZ2V7cG9zaXRpb246cmVsYXRpdmU7dHJhbnNpdGlvbjp0cmFuc2Zvcm0gMC4yNXMgZWFzZX0ud3AtYmxvY2staW1hZ2UgLnRiLWltYWdlLmFsaWduY2VudGVye21hcmdpbi1sZWZ0OmF1dG87bWFyZ2luLXJpZ2h0OmF1dG99LnRiLWltYWdlIGltZ3ttYXgtd2lkdGg6MTAwJTtoZWlnaHQ6YXV0bzt3aWR0aDphdXRvO3RyYW5zaXRpb246dHJhbnNmb3JtIDAuMjVzIGVhc2V9LnRiLWltYWdlIC50Yi1pbWFnZS1jYXB0aW9uLWZpdC10by1pbWFnZXtkaXNwbGF5OnRhYmxlfS50Yi1pbWFnZSAudGItaW1hZ2UtY2FwdGlvbi1maXQtdG8taW1hZ2UgLnRiLWltYWdlLWNhcHRpb257ZGlzcGxheTp0YWJsZS1jYXB0aW9uO2NhcHRpb24tc2lkZTpib3R0b219LnRiLWdyaWQsLnRiLWdyaWQ+LmJsb2NrLWVkaXRvci1pbm5lci1ibG9ja3M+LmJsb2NrLWVkaXRvci1ibG9jay1saXN0X19sYXlvdXR7ZGlzcGxheTpncmlkO2dyaWQtcm93LWdhcDoyNXB4O2dyaWQtY29sdW1uLWdhcDoyNXB4fS50Yi1ncmlkLWl0ZW17YmFja2dyb3VuZDojZDM4YTAzO3BhZGRpbmc6MzBweH0udGItZ3JpZC1jb2x1bW57ZmxleC13cmFwOndyYXB9LnRiLWdyaWQtY29sdW1uPip7d2lkdGg6MTAwJX0udGItZ3JpZC1jb2x1bW4udGItZ3JpZC1hbGlnbi10b3B7d2lkdGg6MTAwJTtkaXNwbGF5OmZsZXg7YWxpZ24tY29udGVudDpmbGV4LXN0YXJ0fS50Yi1ncmlkLWNvbHVtbi50Yi1ncmlkLWFsaWduLWNlbnRlcnt3aWR0aDoxMDAlO2Rpc3BsYXk6ZmxleDthbGlnbi1jb250ZW50OmNlbnRlcn0udGItZ3JpZC1jb2x1bW4udGItZ3JpZC1hbGlnbi1ib3R0b217d2lkdGg6MTAwJTtkaXNwbGF5OmZsZXg7YWxpZ24tY29udGVudDpmbGV4LWVuZH0gfSBAbWVkaWEgb25seSBzY3JlZW4gYW5kIChtYXgtd2lkdGg6IDU5OXB4KSB7ICAudGItaW1hZ2V7cG9zaXRpb246cmVsYXRpdmU7dHJhbnNpdGlvbjp0cmFuc2Zvcm0gMC4yNXMgZWFzZX0ud3AtYmxvY2staW1hZ2UgLnRiLWltYWdlLmFsaWduY2VudGVye21hcmdpbi1sZWZ0OmF1dG87bWFyZ2luLXJpZ2h0OmF1dG99LnRiLWltYWdlIGltZ3ttYXgtd2lkdGg6MTAwJTtoZWlnaHQ6YXV0bzt3aWR0aDphdXRvO3RyYW5zaXRpb246dHJhbnNmb3JtIDAuMjVzIGVhc2V9LnRiLWltYWdlIC50Yi1pbWFnZS1jYXB0aW9uLWZpdC10by1pbWFnZXtkaXNwbGF5OnRhYmxlfS50Yi1pbWFnZSAudGItaW1hZ2UtY2FwdGlvbi1maXQtdG8taW1hZ2UgLnRiLWltYWdlLWNhcHRpb257ZGlzcGxheTp0YWJsZS1jYXB0aW9uO2NhcHRpb24tc2lkZTpib3R0b219LnRiLWdyaWQsLnRiLWdyaWQ+LmJsb2NrLWVkaXRvci1pbm5lci1ibG9ja3M+LmJsb2NrLWVkaXRvci1ibG9jay1saXN0X19sYXlvdXR7ZGlzcGxheTpncmlkO2dyaWQtcm93LWdhcDoyNXB4O2dyaWQtY29sdW1uLWdhcDoyNXB4fS50Yi1ncmlkLWl0ZW17YmFja2dyb3VuZDojZDM4YTAzO3BhZGRpbmc6MzBweH0udGItZ3JpZC1jb2x1bW57ZmxleC13cmFwOndyYXB9LnRiLWdyaWQtY29sdW1uPip7d2lkdGg6MTAwJX0udGItZ3JpZC1jb2x1bW4udGItZ3JpZC1hbGlnbi10b3B7d2lkdGg6MTAwJTtkaXNwbGF5OmZsZXg7YWxpZ24tY29udGVudDpmbGV4LXN0YXJ0fS50Yi1ncmlkLWNvbHVtbi50Yi1ncmlkLWFsaWduLWNlbnRlcnt3aWR0aDoxMDAlO2Rpc3BsYXk6ZmxleDthbGlnbi1jb250ZW50OmNlbnRlcn0udGItZ3JpZC1jb2x1bW4udGItZ3JpZC1hbGlnbi1ib3R0b217d2lkdGg6MTAwJTtkaXNwbGF5OmZsZXg7YWxpZ24tY29udGVudDpmbGV4LWVuZH0gfSA=
Is-Seba’ Riflessjoni dwar il-kwadru titulari tal-Kolleġjata ta’ San Lawrenz, il-Birgu
Mill-ġdid nerġgħu nħarsu lejn il-figura tixgħel ta’ San Lawrenz, jarmi dawl li hu biss xbieha tad-dawl li bih niddu fis-sema u għad niddu b’mod sħiħ anke f’ġisimna fl-aħħar jum, fil-qawmien mill-imwiet tal-ġusti fi Kristu.
Jiddi San Lawrenz f’kuntrast mhux biss mal-figuri l-oħra li l-artist ipoġġihom fid-dell u d-dlam biex juri li f’qalbhom ma kienx hemm id-dawl tal-fidi. Jiddi wkoll San Lawrenz f’kuntrast max-xenarju fil-parti ta’ fuq tal-pittura, fejn jidhru binjiet differenti fuq stil klassiku li mill-ewwel iġorru l-immaġinazzjoni tagħna għall-Belt Eterna u l-binjiet u l-fdalijiet ta’ żmien il-glorja ta’ Ruma Imperjali li wħud minnhom għadhom wieqfa sal-lum.
It-tradizzjoni tgħidilna li San Lawrenz ingħata l-martirju fil-post fejn illum tinsab il-Knisja ta’ San Lorenzo in Panisperna, li jingħad li nbniet fuq il-banju termali tal-Olimpijadi fuq il-Colle Viminale—l-iżgħar waħda fost is-seba’ għoljiet li fuqhom hi mibnija l-Belt ta’ Ruma. Minkejja li l-iskavi arkeoloġiċi mhumiex konklussivi, din il-lokazzjoni tagħmel sens għax kien f’dawn il-banjijiet termali li kien hemm l-infrastruttura u r-riżorsi użati biex jissaħħan l-ilma ta’ dawn il-banjijiet pubbliċi.
Billi xejn ma għadu jidher fuq din l-għolja mill-bini ta’ Ruma tal-qedem, Mattia Preti seta’ jimraħ fil-kreattività spiritwali tiegħu biex iwassal ġrajja u messaġġ li jkellem lill-qalb tal-bniedem. Jekk ikollna nersqu daqsxejn iktar qrib u niflu sew bir-reqqa t-tila immensa tal-kwadru titulari, mill-ewwel nindunaw li f’din ix-xena l-linji tal-perspettiva jiftħu ’l barra hekk li l-ħitan ta’ dan il-maqdes storiku jsiru kontinwazzjoni tal-ġrajja li aħna wkoll ngħixu f’laħamna bħala Nsara fid-dinja, imġarrbin sew minn barra u sew minn ġewwa, sew minn bnedmin u setgħat tal-ħażin u sew min-natura stess tagħna miġbuda kif inhi għad-dnub. Fl-istess waqt dawn il-linji tal-perspettiva jagħqdu kollha xi mkien wara ras il-qaddis tagħna, u hekk l-artist jiġbed lilna wkoll bil-bagalja kollha li nġorru għal dan il-punt fokali.
Huwa n-nar li jikxef ix-xogħol ta’ kull wieħed u waħda minna (ara 1 Kor 3, 12-13) u għad jikxef ukoll l-awtentiċità u l-konsistenza tax-xhieda tagħna. In-nar tal-laqgħa wiċċ imb wiċċ ma’ Kristu—kif jiddeskrivi l-mument tal-ġudizzju personali l-Papa Benedittu XVI fi Spe Salvi (par. 47)—għad jikxef kemm il-lealtà tagħna lejh baqgħet soda anke meta ma kinitx moda jew tistona mal-melodiji qarrieqa li nisimgħu jindaqqu madwarna. Melodiji b’armonija kważi perfetta u mogħnija bi kliem mirqum li faċli jqarraq bina bla ma biss inkunu nafu kif għax neħlu mal-kliem u ma ninżlux fil-fond. Nibqgħu fil-wiċċ u ma nibqgħux ngħarblu sakemm naslu għall-qalba tat-tifsira ta’ dak li nisimgħu u naraw iseħħ, hekk li flok xhieda tal-verità bħal nagħaġ li jisimgħu leħen ir-ragħaj u jimxu warajh, insibu ruħna bħal nagħaġ misjuqa għall-mewt, maħtufa mill-identità, mill-fidi, mill-valuri, saħansitra mid-dinjità umana tagħna.
Imma dawk in-nagħaġ li jisimgħu leħnu ma jintilfux għax, jgħidilna r-Ragħaj tajjeb tagħna: “Min jiġi warajja ma jimxix fid-dlam, iżda jkollu d-dawl tal-ħajja” (Ġw 8, 12).
